Bebek banyosu nasıl yapılır, yenidoğan sürecinden itibaren bebeklere yaptırılan detaylı banyo işleminin adıdır.
Yenidoğan Bebek Banyosu Nedir?
Son bilimsel yaklaşımlar doğrultusunda Sağlık Bakanlığının önerisi yenidoğan bebeklere uygulanacak bebek banyosunun, bebeğin göbeği düştükten bir gün sonra yapılması yönündedir. Burada amaç bebeğin göbek kordonunu koruyarak ıslak kalmasını önlemek ve geç düşmesini engellemektir. Ayrıca göbek kordonunun ıslak kalması göbekte enfeksiyon oluşumuna da neden olabilmektedir. Aile eve geldikten sonra bebeği göbek kordonu düşene kadar silme banyo ile temizlemelidir.
Silme Bebek Banyosu Nedir?
Silme bebek banyosu, bebeğin doğumundan göbeği düşene kadar ki süreçte suyla küvetinde yıkamadan bezle yapılan silme/temizleme yöntemidir. Göbek kordonunun ıslanması o alanda enfeksiyon gelişmesine neden olabilir. Enfeksiyon ile birlikte kızarıklık, koku, iltihap görülebilir. Henüz bağışıklık sistemleri tam olarak gelişmeyen yenidoğanlarda bu durum istenmeyen sonuçlara neden olabilir ve tedavi gerektirebilir.
Silme Bebek Banyosu Nasıl Yapılır?
Bebeğin göbeği düşüne kadar cildinin temiz ve nemli tutulması önemlidir.
Silme bebek banyosu öncesi yapılması gerekenler;
- Düz bir zemin üzerinde bir bebek altı bakım örtüsü veya 2-3 havlu üst üste konularak alan hazırlanır.
- Ilık su dolu bir kap
- Sabunlama ve durulama bezi,
- Silme banyo malzemeleri şampuan, havlu vb. ürünler ortamda hazır halde bekletilir.
Silme Bebek Banyosu
- Silme bebek banyosunda bebeğin temizliğine önce yüzünden başlanır. Ilık sabunlu temiz bir bez ile gözleri içten dışa, burnu, kulak ve kulak arkaları, yüz çevresi, ağzı ve başı iyice temizlenir. Her alan için bezin ayrı yeri kullanılır.
- Sonra yine ılık sabunlu bir bez ile yumuşak hareketlerle bebeğin ön-arka vücudu iyice temizlenir. Temiz ıslak bir bez ile bebek durulanır. Göbek kordonunun ıslanmamasına özen gösterilir.
- En son bebeğin bez bölgesi temizlenir.
- Silme bebek banyosu işlemi bittikten sonra bebek havluya sarılarak üşümesi engellenir ve giydirilir.
- Silme bebek banyosu mevsimine göre her gün yaptırılabilir.
Banyo Öncesi Beslenme
Bebek banyosundan hemen önce bebek emzirilmemelidir. Aksi taktirde midesi dolu olan bebek banyo sırasında kusabilir. Bu nedenle beslenmeden yaklaşık 1-1.5 saat sonra bebek banyosu planlanmalıdır.
Bebek Banyosu Öncesi
Bebek banyosu öncesi bebek banyosu hazırlıkların tamamlanması önemlidir.
- Bebeğin yıkanacağı odanın ve küvetin önceden ısıtılması veya ısının sabit tutulması gereklidir. Oda sıcaklığı 22-26˚c lerde olmalıdır.
- Küvetin altına bebeğin üşümemesi ve sert zemine yatmaması için yumuşak havlular yerleştirilebilir.
- Bebeğin üşümesini önlemek ve hızlıca bebek banyosunu tamamlayabilmek için banyo için gerekli malzemelerin hepsi önceden hazırlanmalıdır. Maşrapa, temiz su, şampuan, bebek yağı, bebek süngeri, bebek bezi, alt serme bezi, havlu, bornoz, bodyleri, şapkası, eldiveni, ıslak mendili, yumuşak saç fırçası küvetin kenarına konulmalıdır.
- Bebek banyosunda küvetin içerisine konulan sıcak suyun bebeğin vücut ısısında yani 35-37 ˚c de olmasına dikkat edilmelidir. El içi, dirsek, parmak kontrolü veya banyo termometresi ile suyun ısısı ayarlanır.
- Bebeğin kıyafetleri önce alt body/pantolon bölümünden başlanarak çıkartılır.
- Bebek banyosunda önce bebek bir el ile başından diğer el ile gövdesinden kavranır. Bebeği ürkütmemek ve yavaş yavaş suya alıştırmak için önce ayakları sonra vücudu küvete yerleştirilir.
Bebek Banyosu Nasıl Yapılır?
- Bebek banyosu anne pratikleşene kadar mümkünse iki kişi ile yapılmalıdır. Böylelikle biri tutarken veya kurularken diğeri destekte bulunabilir.
- Bebeği küvetin içerisine koyduktan sonra annenin veya bebek banyosunu yapan kişinin bebeğin ürkmesini önlemek için vücuduna küçük dokunuşlar yaparak sakin ve pozitif cümleler kurması önemlidir.
- Bebek banyosunda ilk olarak bebeğin üzerine el ile su gezdirilerek suya alışması sağlanmalıdır.
- Ardından ele alınan şampuan su ile seyreltilmelidir. Sonra yüz bölgesi, gıdısı, kıvrım yerleri, üst bedeni, kolları, bacakları bir bez veya sünger yardımıyla yumuşak hareketlerle yıkanır. Maşrapa ile yıkanan bölgeler durulanır.
- Bebek başının altından ve gövdesinden kavranarak bir elden diğer ele yavaşça tutulur. Diğer ele ters olarak yavaşça çevrilir ve arka gövde yıkanmak üzere hazırlanır.
- Arka gövde de tıpkı ön gövde gibi detaylı şekilde yumuşak bir bez yardımı ile yıkanır.
- Banyo sırasında bebeklerin baş kısmının üşümemesi için en son yıkama işlemi yapılır. Bebek şampuanı ile baş yıkanarak güzelce suyla durulanır.
- Bebek banyosu tamamlandığında bebek havluya sarılarak üşümesi engellenir. Havlu ya omuza alınarak bebek sarılır veya havlu yere konularak bebek üzerine getirilerek o şekilde sarma işlemi tamamlanır.
- Bebeğin cildini nemlendirmek için haftada bir kere yıkama tamamlandıktan sonra bir tas suyun içerisine 10 damla bebek yağı konularak bebeğin kafası hariç tüm vücuduna gezdirilir.
- Yenidoğan bebek narin bir şeklide iyice kurulanarak ıslak bir bölge kalmamasına özen gösterilir.
- Bebek bezi takılır ve kıyafetleri giydirilir.
- Bebek banyosu maksimum 5 dk da tamamlanmalıdır. Daha uzun süreler bebeğin üşümesine veya huysuzlanmasına neden olabilir.
- Bebek banyosu sonrası rutin bir şekilde göz ve ağız bakımı yapılmalıdır.
- Tırnakları kontrol edilmeli, eğer tırnakları uzunsa bebekler için üretilen küt tırnak makası ile etine dikkat edilerek kesilmelidir.
- Saçları yumuşak telli saç fırçası ile taranmalıdır.
- Yaz aylarında bebek her gün yıkanılabilir. Kış aylarında haftada 2-3 kere veya gün aşırı bebek banyosu Her yapılan bebek banyosunda şampuan veya bebek yağı kullanılması bebeğin cildini kurutabileceğinden 1-2 kere şampuan ve türevi ürünler kullanılması yeterli olacaktır.
Uyku Öncesi Bebek Banyosu
Bebek banyosunun uyku öncesinde yapılması bebeği gevşeteceği ve sakinleştireceği için bebeğin uykuya daha rahat geçmesini sağlayacaktır. Uyku öncesi bebek banyosundan yaklaşık bir saat önce bebek emzirilmeli, gazı çıkartılmalı ve banyoya hazır hale getirilmelidir. Bebek banyosu sonrası sakince masaj uygulanmalı ve uyku kıyafetleri giydirilmelidir. Böylelikle bebek uyku ritüeline alışacak ve bebek banyosu sonrası uykuya daha rahat şekilde hazırlanacaktır.